فکرشهر: بيش از 40 درصد، موارد سرطان قابل پيشگيري هستند و ثلث ديگر بيماران در صورت تشخيص به موقع قابل درمان قطعي مي باشند. در بقيه بيماران نيز كه غير قابل درمان هستند، انجام درمان هاي حمايتي به بهبود كيفيت زندگي بيماران كمك اساسي خواهد نمود.
\n\n
به گزارش فکرشهر از روابط عمومی شبکه بهداشتو درمان دشتستان، یک سلول طبیعی ممکن است بدون هیچ دلیل واضحی به یک سلوا سرطانی تبدیل شود، ولی در اغلب موارد ، تبدیل در اثر مواجهه مکرر با مواد سرطانزا مانند الکل و دخانیات صورت می گیرد. شکل ظاهری و نیز عملکرد سلولهای سرطانی شده با سلولهای طبیعی تفاوت دارد. جهش یا تغییر ایجاد شده در DNA یا ماده ژنتیکی سلول اتفاق می افتد. DNA همان مسئول کنترل شکل ظاهری و عملکرد سلول است. وقتی DNA یک سلول تغییر می کند، آن سلول با سلولهای سالم کنار خود تفاوت می یابد و دیگر کار سلولهای طبیعی بدن را انجام نمی دهد. این سلول تغییر یافته از سلولهای همسایه اش جدا می شود و نمی داند چه زمانی رشدش باید به پایان برسد و بمیرد. به عبارت دیگر سلول تغییر یافته از دستورها و علائم داخلی که سلولهای دیگر در کنترل آنها هستند، پیروی نمی کند و به جای هماهنگی با سلولهای دیگر خودسرانه عمل می کند.
\n\n
\n\n
بدن ما راه های مختلفی برای کنترل رشد و تقسیم دارد . ژن های مهارکننده تومور , دستور ساختن پروتئین هایی را می دهند که سبب کند شدن و یا حتی متوقف شدن رشد سلول می شود . زمانیکه سلول ها با سرعت و تعداد زیاد رشد کنند , یک ژن خاص که مهارکننده ی تومور است فرمان تولید پروتئینی به نام 53 P را به سلول می دهد . این پروتئین سبب آغاز آپوپتوز(خودکشی سلولی) می شود . این فرآیند به مانند باد کردن بیش از حد یک بادکنک می ماند .در زمانی که باید بمیرند و از بین بروند , نمی میرند . در سایر نواحی بدن نیز پخش می شوند (متاستاز) .
\n\n
وقتی سلول " جهش یافته " تقسیم میشود ، به 2 سلول جدید " جهش یافته " تبدیل میگردد و این فرآیند به همین ترتیب ادامه مییابد تا همان یک سلول موذی به تودهای از سلولها که تومور نامیده میشود، تبدیل میگردد. گاهی این تومورها ، خوش خیم بوده و رشد نمیکنند. ولی در صورتی که سلولهای تومور رشد کنند و تقسیم شوند و سلولهای طبیعی اطراف خود را از بین ببرند و به نقاط دیگر بدن هم دستاندازی کنند، تومور بدخیم محسوب میشود. بزرگترین خطر تومورهای بدخیم ، توانایی آنها در حمله به بافتهای سالم و پخش شدن در بدن است و این همان متاستاز سرطان است. هر چه تومورها رشد کنند و بزرگتر شوند، جلوی رسیدن مواد غذایی و اکسیژن را به سلولهای سالم میگیرند و با پیشرفت سرطان ، سلولهای سالم میمیرند و عملکرد و سلامت بیمار از بین میرود. اگر جلوی این فرآیند گرفته نشود، سرطان به مرگ میانجامد.
\n\n
در سال 2005، در دنيا 6/7 ميليون نفر جان خود را به دليل ابتلا به سرطان از دست داده اند. در سال 2020، 16 ميليون نفر به سرطان مبتلا مي شوند و در همين زمان، سالانه 10 ميليون نفر از اين بيماري مي ميرند. در 10 سال آينده در صورتي كه اقدامي صورت نگيرد 85 ميليون نفر بدليل سرطان خواهند مرد. بيش از 70% موارد مرگ و مير ناشي از سرطان در كشورهاي داراي درآمد پايين يا متوسط است. اما مشكل واقعي سرطان بيشتر از اين اعداد است چرا كه يك سوم بيماران دچار افسردگي و اضطراب در حد باليني هستند و همچنين به دليل از دست رفتن درآمد و لزوم تامين مخارج درمان، آسيب شديدي به عملكرد اقتصادي خانواده وارد مي شود.
\n\n
با اين حال، از سرطان مي توان رهايي جست زيرا بيش از 40% موارد سرطان قابل پيشگيري هستند و ثلث ديگر بيماران در صورت تشخيص به موقع قابل درمان قطعي مي باشند. در بقيه بيماران نيز كه غير قابل درمان هستند، انجام درمان هاي حمايتي به بهبود كيفيت زندگي بيماران كمك اساسي خواهد نمود.
\n\n
در آخرين آمار در كشورما، سرطان با 4/9% بعد از گروه بيماريهاي دستگاه گردش خون ( 4/33% ) و سوانح مسموميت و خودكشي ( 4/13% ) به عنوان سومين علت مرگ مطرح گرديده است.
\n\n
در بيشتر موارد پزشکان نمیتوانند دلایل ابتلا به سرطان را توضیح دهند، اما تحقیقات نشان میدهد برخی عوامل خطر مشخص، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهند . در زیر برخی عوامل خطر بسیار رایج آمده است:
\n\n
کهولت سن
\nدخانیات
\nاشعة خورشید
\nتشعشع يونيزان
\nبرخي مواد شیمیایی و مصنوعات خاص
\nبرخی ویروسها و باکتریها
\nبرخی هورمونها
\nسابقة ابتلا به سرطان در خانواده (توارث)
\nمشروبات الکلی
\nرژیم غذایی نامناسب، کمبود فعالیت بدنی یا اضافه وزن
\nاز بسیاری عوامل خطر فوق میتوان اجتناب كرد، اما از برخي دیگر مانند سرطان ارثي نمیتوان جلوگيري کرد. همة افراد میتوانند با اجتناب از عوامل خطر (مصرف دخانیات، زندگی کم تحرک، رژیم غذایی نامناسب) حتيالمقدور از خود بيشتر محافظت كنند.
\n\n
این علایم می توانند نشانه ای از شروع سرطان باشند:
\n\n
وجود توده یا ضخيم شدگي در پستان یا دیگر قسمتهای بدن
\nرشد خال جدید یا تغییراتی در خال قدیمی
\nزخمی که التیام نمییابد
\nخشونت در صدا یا سرفهای که از بین نمیرود
\nتغییراتی در اجابت مزاج يا دفع ادرار
\nناراحتی پس از خوردن غذا
\nوجود مشکلاتي در بلع
\nافزایش یا کاهش بیدلیل وزن
\nترشحات یا خونریزیهای غیر منتظره
\nاحساس ضعف یا خستگی شدید
\nدر بيشتر مواقع این علائم، به معنی وجود سرطان نیستند همچنين ممکن است به دلیل وجود تومور خوشخیم یا دلایل دیگر باشند و تنها پزشک میتواند در این مورد نظر دهد. شخصی که این علائم یا تغییرات دیگري در او مشاهده شود باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه كند تا مشکلاتش تشخیص داده شده درمان شود.
\n