سفیر مسکو: در ایران افرادی هستند که روی توسعه روابط با غرب تمرکز دارند، اما منافع واقعی کنونی تهران در توسعه و تشدید روابط دوجانبه سودمند با روسیه است / تحریم‌های غربی‌ها به دلیل حمایت ادعایی تهران از روسیه در جنگ، تأثیر کمی بر شاخص‌های اقتصادی ایران دارد؛ اقتصاد ایران پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای بیشترین آسیب را متحمل شد

فکرشهر: سفیر روسیه در ایران با اشاره به نقش ایران در منطقه قفقاز جنوبی، ادعا‌های غرب درباره کمک نظامی تهران به مسکو در جنگ اوکراین را بی‌اساس خواند و تاکید کرد تحریم‌های آمریکا و غرب علیه ایران به این بهانه تاثیری بر رشد اقتصادی ایران نداشته است.

به گزارش فکرشهر از ایسنا، «الکسی دِدوف» سفیر مسکو در تهران در گفت‌وگویی که روز سه‌شنبه منتشر شده است، درباره روابط ایران و روسیه اظهار داشت: روابط ۲ کشور در طول یک سال گذشته رو به گسترش بوده است؛ گفتگو‌ها در بالاترین سطح به‌طور منظم ادامه یافت، تبادل هیات‌ها در همه جهات افزایش یافت و تماس‌ها نیز بسیار فعال باقی ماند. شاید مهم‌ترین اتفاق سال گذشته، سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به مسکو در ۷ دسامبر ۲۰۲۳ و مذاکرات او با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه بود.

او در ادامه با اشاره به سفر اخیر رئیس دومای روسیه و معاون او به ایران تاکید کرد که همکاری‌های پارلمانی میان ۲ کشور نیز به خوبی در حال گسترش است.

قرارداد تجارت آزاد بین ایران و اوراسیا باید انگیزه‌ای قوی به همکاری اقتصادی تهران-مسکو بدهد

ددوف در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرگزاری ریانووستی، پیوستن ایران به گروه بریکس را یکی از اتفاقات مهم سال گذشته (میلادی) دانست و گفت: در اواخر دسامبر ۲۰۲۳، وزیر صنعت ایران، آقای علی‌آبادی به مسکو سفر کرد. چرا این سفر مهم است؟ در این سفر قرارداد تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا امضا شد و این باید انگیزه‌ای قوی به همکاری اقتصادی تهران و مسکو بدهد.

این دیپلمات ارشد روس افزود: اگر بخواهم فهرست دیدار‌ها میان ۲ کشور را در یک سال گذشته ارائه کنم بسیار طولانی خواهد بود و البته پلتفرم‌های بین‌المللی و تعاملات فشرده وجود داشته است. این شامل افغانستان، سوریه، فرا قفقاز، خاورمیانه، برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) می‌شود. همه این‌ها به‌طور فعال و منظم اتفاق می‌افتد و فکر می‌کنم به نفع روابط دوجانبه بین کشور‌های ما نیز هست.

کاملاً فضایی مساعد بر گفتگو‌های روسیه و ایران حاکم است

او در پاسخ به سوالی درباره رویکرد رسانه‌ها و مردم ایران نسبت به روابط تهران و مسکو که در برخی موارد ممکن است منفی باشد، تصریح کرد: در ایران افرادی هستند که روی توسعه روابط با غرب تمرکز دارند و این برای ما قابل درک است. اما منافع واقعی کنونی ایران و جامعه ایران در توسعه و تشدید روابط دوجانبه سودمند با روسیه است. بسیاری از مردم نسبت به کشور ما ابراز نزدیکی می‌کنند، به فرهنگ و زبان ما علاقه نشان می‌دهند و به‌طور کلی باید بگویم که کاملاً فضایی مساعد بر گفتگو‌های روسیه و ایران حاکم است.

سفیر مسکو در پاسخ به این سوال که افرایش تنش‌ها در منطقه غرب آسیا چگونه بر منافع روسیه در این منطقه، سیاست خارجی آن و روابطش با ایران تاثیرگذار خواهد بود؟ گفت: روسیه همواره از ثبات و امنیت در خاورمیانه حمایت می‌کند. این یک اصل جدایی ناپذیر و تغییر ناپذیر در سیاست خارجی ماست. ما تلاش‌های چندجانبه را برای حل مناقشه در عرصه‌های بین‌المللی ترویج کرده‌ایم، اما متأسفانه، این امر با رویکرد کشور‌های غربی همخوانی ندارد.

اقدامات آمریکا در شورای امنیت منجر به عواقب غم‌انگیزی شده است

او ادامه داد: ایالات متحده و اتحادیه اروپا برای مدت طولانی تلاش کردند تا اقدامات اقتصادی یکجانبه انجام دهند. آمریکایی‌ها ادعا کردند که حامی حل و فصل اختلافات در خاورمیانه هستند، اما در نهایت فعالیت‌های خود را در یک پلتفرم بین‌المللی چهارجانبه برای میانجی‌گری که شامل روسیه، ایالات متحده، اتحادیه اروپا و سازمان ملل بود، متوقف کردند. اکنون آمریکایی‌ها کار شورای امنیت سازمان ملل را نیز مسدود می‌کنند - آن‌ها بودند که قطعنامه آتش بس در غزه را وتو کردند که همان‌طور که می‌دانیم، منجر به عواقب غم‌انگیزی شده است.

الکسی ددوف خاطر نشان کرد: اولویت‌ها و منافع روسیه در خاورمیانه به وضوح در مفهوم سیاست خارجی مسکو که توسط رئیس‌جمهور پوتین در سال گذشته تصویب شد، مشخص شده است و ما در تلاش هستیم تا همکاری با کشور‌های منطقه را تقویت کنیم و به ساختار سیاسی-اجتماعی، سنتی، معنوی و اخلاقی آن‌ها احترام بگذاریم. روسیه روابط خوب و دوستانه‌ای با تقریباً همه کشور‌های منطقه، از جمله ایران دارد و به همین دلیل علاقه‌مند است که این کشور‌ها در صلح و آرامش زندگی کنند. درگیری کنونی در غزه واقعا چالشی جدی برای ثبات و توسعه کل منطقه است. ما تلاش داریم تا سهم خود برای حل این مشکل ایفا کنیم.

اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۳ بیشتر از آلمان رشد کرده است

او در پاسخ به سوالی درباره ادعای غرب و آمریکا مبنی بر حمایت نظامی ایران از روسیه در جریان جنگ این کشور با اوکراین، وضع تحریم علیه تهران به این بهانه و تاثیر آن بر افکار عمومی در ایران و روابط میان ۲ کشور بیان کرد: در مورد تحریم‌های غیرقانونی غرب علیه ایران، جالب اینجاست که سنگین‌ترین آن‌ها ربطی به عملیات نظامی ما ندارد. اقتصاد ایران پس از خروج آمریکایی‌ها از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸ و متعاقب آن سیاست فشار حداکثری بر ایران که بر بخش‌های نفت، بانک و حمل‌ونقل تأثیر گذاشت، بیشترین آسیب را متحمل شد. تحریم‌های فعلی که توسط غربی‌ها به دلیل حمایت ادعایی ایران از روسیه در جنگ اوکراین اعمال می‌شود - که اتفاقاً اساساً نادرست است - عمدتاً تأثیر سیاسی دارد و تأثیر کمی بر شاخص‌های اقتصادی ایران دارد. بر اساس داده‌های بانک جهانی، اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۳ بیش از ۴.۲ درصد رشد داشته است. اگر این را با کشوری مانند آلمان مقایسه کنید، رشد اقتصادی در آنجا، اگر اشتباه نکنم فقط ۰.۳ درصد است.

او در پاسخ به این سوال که باتوجه به روابط دوستانه میان ایران و روسیه، آیا متحدان در سیاست می‌توانند در اقتصاد رقیب یکدیگر شوند؟ و این چه تاثیری بر روابط آن‌ها خواهد داشت؟ تصریح کرد: در واقع، بخش‌هایی وجود دارد که روسیه و ایران می‌توانند در صحنه جهانی با هم رقابت کنند، اما ما چیزی در این زمینه نمی‌بینیم که بر روابط ما تأثیر منفی بگذارد. کشور‌های ما در واقع، ذخایر بزرگ نفت و گاز دارند، اما این مشکلی ایجاد نمی‌کند، بلکه برعکس به همکاری نزدیک تهران و مسکو در چارچوب اوپک و مجمع کشور‌های صادرکننده گاز کمک می‌کند. شرکت‌های انرژی روسیه با موفقیت در بازار ایران فعالیت می‌کنند و روسیه در سال گذشته مقام اول را در سرمایه‌گذاری خارجی در ایران کسب کرد. بنابراین، این فقط یک تصویر از سطح واقعی روابط ماست. باید بگویم که در عرصه همکاری‌های اقتصادی میان تهران و مسکو، ما یک چشم‌انداز گسترده پیش‌روی خود داریم.

ایران همیشه یک بازیگر مهم در منطقه فرا قفقاز بوده است

دیپلمات ارشد روسیه همچنین درباره افزایش نقش ایران در منطقه قفقاز و اینکه آیا روسیه نگران از دست دادن جایگاه خود در این منطقه است؟ اظهار داشت: ایران همیشه یک بازیگر مهم در منطقه فرا قفقاز بوده است. می‌بینیم که طرف ایرانی آماده است تا در این منطقه با روسیه تعامل داشته باشد. ما مواضع مشابهی مبنی بر این داریم که تمام تضاد‌ها و همه درگیری‌ها در این منطقه باید از طریق تلاش‌های سیاسی و دیپلماتیک مسالمت‌آمیز و توسط خود کشور‌های منطقه و بدون دخالت نیرو‌های خارجی حل و فصل شود که معمولاً اقدامات آن‌ها (کشور‌های غربی) همان‌طور که در عمل هم می‌بینیم، ازجمله در رابطه با اختلافات میان ارمنستان و جمهوری آدربایجان فقط منجر به افزایش تنش می‌شود.

منظور مقام‌های روسیه از فرا قفقاز، همان قفقاز جنوبی است. قفقاز ناحیه‌ای میان دریای خزر و دریای سیاه است و به ۲ بخش قفقاز جنوبی و قفقاز شمالی تقسیم می‌شود. قفقاز جنوبی شامل کشور‌های جمهوری آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و بخش‌هایی از ایران و ترکیه است.

بسیاری از کشور‌های حاشیه خلیج فارس به کریدور شمال-جنوب علاقه نشان داده‌اند

او در ادامه گفت: ما در تمامی زمینه‌ها، شامل اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، حمل‌ونقل، تجارت، فناوری اطلاعات، ارتباطات، منابع طبیعی، انرژی و گردشگری رایزنی می‌کنیم و البته کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب نیز وجود دارد که یک پروژه بسیار امیدوارکننده است. تا آنجا که می‌دانیم، بسیاری از کشور‌های حاشیه خلیج فارس به آن علاقه نشان داده‌اند. در اردیبهشت ۱۳۹۲ توافق‌نامه‌ای بین دولتی برای تکمیل آخرین قطعه راه‌آهن رشت-آستارا به امضا رسید. پروژه دیگری که مذاکره بر سر آن جریان دارد، ایجاد پل انرژی روسیه - فرا قفقاز - ایران است که شامل تبادل و حمل‌ونقل برق بین روسیه، ارمنستان، جمهوری آذربایجان و ایران در دوره‌های اوج بار است.

ددوف در پاسخ به سوالی درباره گفتگو‌ها با ایران برای لغو روادید میان دو کشور و اینکه چه مانعی بر سر راه مسکو برای اتخاذ تصمیم نهایی در این رابطه وجود دارد؟ بیان کرد: اکنون صحبت در مورد لغو کامل روادید زود است، زیرا اتخاذ تصمیم مربوطه مستلزم یک فرآیند طولانی هماهنگی با در نظر گرفتن مواضع همه وزارتخانه‌ها و ادارات ذی‌صلاح هر ۲ کشور، از جمله کسانی که مسئول تضمین کنترل جریان‌های مهاجرت هستند، است. اما با این وجود، چنین کاری در حال انجام است؛ در اوت سال گذشته، اجرای عملی توافق‌نامه بین دولتی در مورد سفر‌های گروهی بدون روادید آغاز شد که در سال ۲۰۱۷ امضا شده بود. در چارچوب آن نیز گروه‌هایی از گردشگران از ۵ تا ۵۰ نفر سازماندهی شد. علاوه‌براین، برای کارآفرینان، دانشجویان و افرادی که در فعالیت‌های علمی، فرهنگی یا خلاقانه شرکت می‌کنند، طبق توافق‌نامه بین دولتی در مورد تسهیل شرایط سفر‌های متقابل، یک روش ساده برای اخذ ویزا وجود دارد. تا آنجا که ما می‌دانیم، شهروندان ایرانی که به روسیه سفر می‌کنند، فعالانه از این موضوع استفاده می‌کنند.

انتظار داریم سند جمع همکاری‌ها در آینده نزدیک به امضا برسد

سفیر روسیه در تهران همچنین درباره توافقنامه همکاری جدید میان ۲ کشور و اینکه چه فرصت‌هایی را برای ایران و روسیه فراهم می‌کند؟ گفت: این واقعاً مهم‌ترین سند بنیادی است که شاید تعامل روسیه و ایران را برای سال‌ها و دهه‌های آینده تعیین کند. ما در مورد یک توافق جدید بین دولتی، یک مشارکت استراتژیک جامع بین دو کشور صحبت می‌کنیم. در حال حاضر کار روی نهایی کردن این سند در حال انجام است و با وجود اینکه هنوز تعیین تاریخ دقیق آن مشکل است، انتظار داریم که در آینده نزدیک به امضا برسد.