تاریخ باشکوه دشتستان مسکوت و مخفی مانده است/ زمان برگزاری کنگره ملی نقش تاریخی دشتستان بزرگ در مبارزه با استعمار انگلیس

اینکه چرا مبارزات مردم دشتستان مسکوت مانده است یکی بدان سبب است که بعضی ها، بخوص خان پرست ها و شخصیت پرست ها و قهرمان پرست ها، یعنی کسانی که صفت و خصلت قهرمان سازی و قهرمان پرستی دارند، همیشه سعی کرده اند از آدم های ظالم، قهرمان بسازند و همه ی مبارزات مردم را به خوانین نسبت دهند و به حساب خوانین بگذارند و تلاش ها و مبارزات مردم ساده عادی و گمنام را نادیده بگیرند و یا در سایه قرار دهند و همه چیز خوب را بنام خان تمام کنند
و خوانین بخاطر منافع فئودالی خودشان با دنیای مدرن و صنعتی در ستیز بودند و در برابر آن مقاومت میکردند و با آن به مقابله بر میخواستند
عده ای از مردم و کشاورزان فقیر پول خان را حرام میدانستند و خود جداکانه و مستقلانه مبارزه میکردند
خوانین ظالم سابقه خوبی در حافظه تاریخی و جمعی توده های مردم نداشتنه و ندارند خان گزیدگی یک شعار نیست یک واقعیت است داستان های عجیبی از ظلم خوانین بر سر زبان هاست
دو تا کفتر بودیم با هم خوش آواز الهی خیر نبینه خوان شیراز که
خوانین زورگو از طریق مامورین و مباشرین خشن چه ظلم ها که بر مردم روا نداشتند
ماموران و مباشران خان عامل اخذ مالیات و عوارض از مردم و کشاورزان فقیر و بی چیز و خوردن و تصاحب دسترنج رعیت ضعیف بودند حتی از پیر زن های فقیر هم در نمیگذشتند و شعر پیر زنی را ستمی در گرفت در باره خوانین هم صدق میکند خوانین شیره ای و سبیل کلفتی که در روز روشن و طبل زنان دخل ولایات را به تاراح میبردند و پیر زنان را هم از ظلم و جور و جنایات خود و گرفتن مایات و اخاذی و زور گیری و زورگوئی بی نصیب نمیگذاشتند