فکرشهر: محسن پاک آیین، سفیر سابق ایران در آذربایجان، درباره نزدیک شدن اسراییل به آذربایجان در شرایط جنگی فعلی به «انتخاب» گفت: روابط جمهوری آذربایجان با اسراییل از اوایل استقلال جمهوری آذربایجان آغاز شده و به دلیل اینکه آذربایجان در جنگ با ارمنستان از سی کشور از جمله اسراییل شروع به خرید سلاح کرد و به تدریج این کشور نقش اول را در فروش سلاح به آذربایجان ایفا کرد. بعد از ۲۰۰۷ که آذربایجان نفت استخراج کرد، اسراییل یکی از کشورهای خریدار نفت از آذربایجان شد و نفوذ اسراییل در تمام ارکان این کشور از جمله بخش‌های امنیتی و فرهنگی آن گسترش یافت. وضعیت فعلی آذربایجان و اسراییل مقداری متفاوت از گذشته است؛ در مقطع فعلی اسراییل در موقعیت خوبی به سر نمی‌برد و یک رژیم بی ثبات شده است. ناآرامی‌های داخلی آن پس از قدرت گیری دوباره نتانیاهو با شهرک سازی‌های غیرقانونی نیز افزایش یافته است و حتی مورد اعتراض کشورهای اروپایی نیز قرار گرفته است. همچنین ثابت شدن نوعی نژاد پرستی در داخل اسراییل علیه اعراب و تشدید جنایات اسراییل علیه فلسطینی ها، در این مقطع کشورهای عرب که دنبال عادی سازی روابط با اسراییل بوده اند را نسبت به آن دور کرده است.
وی در ادامه به «انزوای آذربایجان در قفقاز» اشاره کرد و افزود: در وضعیت انزوا اسراییل شاهد این هستیم که سفارت آذربایجان در اسراییل شکل می‌گیرد و مقامات آذربایجان با نتانیاهو دیدار می‌کنند و به آن‌ها پیشنهاد می‌شود علیه ایران یک محور متحد تشکیل دهند. این‌ها همه قابل تحلیل است، بنظر من جمهوری آذربایجان هم شرایطی شبیه اسراییل دارد و در قفقاز منزوی شده است. در یک مقطع جمهوری آذربایجان بدنبال آزادسازی اراضی اشغال شده خود بود و لذا حمایت جهانی را هم داشت، به دلیل اینکه نقض تمامیت ارضی کشور‌ها یک امر ناپسند است و جامعه جهانی از آن حمایت نمی‌کند؛ اما بعد از جنگ ۴۴ روزه که آذربایجان تمامیت ارضی ارمنستان را نادیده گرفته اند و تهدید نظامی نیز کرده اند، تبدیل به یک کشور طرفدار اشغال شده است. به این دلیل است که کشورهای منطقه و خارج از آن رویکرد مثبتی نسبت به آذربایجان ندارند، بخصوص بعد از بستن گذرگاه لاچین که طبق توافق مسکو قرار بود بر روی ارمنی‌ها باز باشد. بعد از اینکه آذربایجان در تردد‌های این گذرگاه اخلال ایجاد کرد، شاهد مخالفت روسیه به عنوان ناظر توافق مسکو و کشورهای اروپایی و منطقه شدیم؛ لذا آذربایجان نیز منزوی است و دوستی ندارد که به آن توجه کند، ترکیه نیز بطور طبیعی نمی‌تواند نقض تمامیت ارضی یک کشور را بپذیرد. اسراییل و آذربایجان که درگیر بحران داخلی و انزوا خارجی قرار دارند، با هم می‌نشینند و این صحبت را می‌کنند.
پاک آیین سپس درباره «نقشه اسراییل برای ایجاد شرایط مشابه اوکراین در آذربایجان» گفت: بنظر می‌رسد یک طراحی نیز از طرف غربی‌ها وجود دارد که جمهوری آذربایجان تبدیل به اوکراین دیگر شود و علیه ایران اقداماتی انجام می‌دهد، اما جمهوری اسلامی تحولات قفقاز را هوشیارانه دنبال می‌کند و در زمین غرب بازی نخواهد کرد.
پاک آیین در پایان درباره تاثیر تعلیق فعالیت‌های سفارت آذربایجان در ایران گفت: تعلیق سفارت آذربایجان در ایران به معنای انسداد دیپلماسی است یعنی آذربایجان از دیپلماسی فاصله می‌گیرد و این به نفع آذربایجان نیست؛ اگر این اختلافات حل نشود بطور طبیعی دیپلمات‌ها مقصر است و در این صحنه دیپلمات‌های آذربایجان مقصر اند، زیرا راه‌های گفتگو و حل اختلاف را مسدود کرده اند و این شرایط را برای تشدید اختلاف ایجاد کرده که مطلوب اسراییل است. جمهوری اسلامی تمام اختلافات منطقه‌ای را بررسی می‌کند و با درایت این مسئله را مدیریت خواهد کرد.
