فکرشهر: عضو انجمن روانشناسی اجتماعی ایران گفت: خشم منفعل و فعال یک مکانیزم دفاعی در افرادی است که در کودکی توسط والدین سرکوب شدهاند، نباید کودکی یک کودک را از او قرض بگیریم، زیرا نمیتوان این قرض را پرداخت کرد.
به گزارش فکرشهر، مژده ارشادی در گفتوگو با ایسنا با تاکید بر اینکه تولید نسل و تربیت فرزند از کارکردهای مهم و جهانی خانواده است، اظهار کرد: بحث تربیت فرزند در تمامی متون ادبی، دینی، اجتماعی، روانشناسی و ... مطرح شده، کلمه تربیت از کلمه رب بهمعنای پرورش گرفته شده است.
این روانشناس خانواده با اشاره به مقوله آموزش و پرورش، افزود: از این دو مقوله در همه جا یاد میشود، مسئله آموزش یک فرآیند رسمی و پرورش غیررسمی است، افراد همواره در حال رشد و توسعه مهارتی هستند، پرورش نوعی رشد عرضی در راستای رشد طولی است.
وی بیان کرد: طبق نظریه روانشناسی فردی که مورد پرورش قرار میگیرد باید به جایی برسد که استعدادهای او شکوفا شود، برخی معتقدند که کودک در زمان تولد مانند یک لوح پاک است و هیچ موضوعی بهصورت وراثتی در او وجود ندارد و با آموزش و پرورش این لوح سفید به مرور شکل میگیرد.
ارشادی با تاکید بر اینکه برخی دیگر معتقدند که بچه یک بزرگسال کوچک است، عنوان کرد: این یعنی کودک دارای توانمندیها و ویژگیهایی است که نمیتوانیم خیلی در آنها تغییر ایجاد کنیم، در بحث تربیت فرزند نظریات متعددی وجود دارد.
عضو انجمن روانشناسی اجتماعی ایران با اشاره به اینکه چهار سبک رایج فرزندپروری وجود دارد، گفت: این سبکها شامل سبک سهلگیرانه، دیکتاتورمآبانه، مساوات طلب و سبک قاطع و اطمینان بخش میشود، بهترین سبک فرزندپروری در حال حاضر سبک قاطع و اطمینان بخش است.
وی ادامه داد: در سبک سهلگیرانه هیچ قائده و قانونی در خانواده وجود ندارد، در سبک مساوات طلب نیز همه افراد فارغ از جایگاه و سن حق رای و اظهارنظر در موضوعات مختلف را دارند، اما در سبک قاطع و اطمینانبخش که بهترین روش نیز محسوب میشود، "نه" شنیدن توسط کودک برای محافظت بیشتر از او است، همچنین در این سبک مرزها برای کودک مشخص میشود و کودک میفهمد که قوانین برای محافظت بیشتر از او در برابر مسائل مختلف است.
ارشادی در ادامه با بیان اینکه سبک دیکتاتور مآبانه در تربیت فرزند آسیبهای فراوانی در پی دارد، توضیح داد: در این سبک سهم کودک بههیچ عنوان لحاظ نمیشود، در نظریه روانشناسی اریکسون حس امینت، اعتماد به نفس، حس مستقل بودن، احساس باکفایت بودن، داشتن اعتماد و داشتن حس ارزشمند بودن از ملزومات تربیت فرزند است که در این سبک این مسائل تحتالشعاع قرار میگیرد.
این روانشناس خانواده با تاکید بر اینکه باید رشد فکری، جسمی، هیجانی، عاطفی و ذهنی کودک در کنار یکدیگر مورد توجه قرار بگیرد، خاطرنشان کرد: در رشد کودک باید بهدنبال کسب مهارت باشیم، برخی والدین با رفتار خود مانع رشد کودک و کسب تجربه در او میشوند.
وی افزود: کودکان نمیتوانند با والدین پرخاشگر رابطه خوبی برقرار کنند، گاهی نگاههای حمایتگرانه موجب میشود دست و پای کودک برای کسب مهارت بسته شود، کودک در این فضا منفعل میشود و نمیتواند در آینده فرد مسئولیتپذیری باشد، یعنی ما یک کودک بلهقربانگوی مسموم تربیت میکنیم.
ارشادی تصریح کرد: افراد اطاعتپذیر عموما نمیتوانند در تصمیمات مهم زندگی خود مانند تحصیل، شغل، ازدواج و ... مستقل باشند، این افراد برای دور ماندن از خطر اطاعت میکنند و به هیچ عنوان قابل تکیه نیستند، همچنین در اکثر مهارتها دچار نقص هستند و از زیر بار مسئولیت شانه خالی میکنند.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه کودکانی که توسط والدین دیکتاتور تربیت شدهاند، کاندیدای دریافت بسیاری از اختلالات شخصیتی و روانی هستند، بیان کرد: این افراد اراده کافی برای محافظت از خود در برابر آسیبها را ندارند، این افراد مورد سوءاستفاده قرار میگیرند، زیرا قدرت دفاع از خود ندارند.
وی تصریح کرد: اگر قدرت اعتراض در بچه را از بین ببریم، او به یک طعمه برای قرار گرفتن در معرض آسیب تبدیل میشود، این کودک با هراس بزرگ خواهد شد.
ارشادی اضافه کرد: همچنین این کودکان در بزرگسالی زمانیکه در منبع قدرت قرار بگیرند، امکان دارد ضداجتماعی شده و به افراد ضعیفتر از خود مانند فرزند و همسر آسیب بزنند، تکانه خشم در این افراد شکل گرفته است و در موقعیتهای ناکامی به جای حل مسئله حس انتقام و خشم در او بروز پیدا میکند.
عضو انجمن روانشناسی اجتماعی ایران گفت: خشم منفعل و فعال یک مکانیزم دفاعی در افرادی است که در کودکی توسط والدین سرکوب شدهاند، نباید کودکی یک کودک را از او قرض بگیریم، زیرا نمیتوان این قرض را پرداخت کرد.
وی یادآور شد: برخی اختلالات شخصیتی پنهان هستند، این کودکان یا قربانی شده یا ظالم میشوند، بنابراین روش تربیتی دیکتاتور مآبانه کاملا غلط است.