فکرشهر: هنگامی که یک بمب هسته‌ای منفجر می‌شود، ویرانی فوری و وحشتناک است. اما خارج از منطقه تخریب کامل، خطرات از بین نمی‌روند، بلکه تغییر می‌کنند. در ساختمان‌هایی که بیرون از شعاع تخریب کامل مرکز انفجار قرار دارند، تهدید اصلی از ساختار‌های در حال فروریختن به چیزی کمتر قابل مشاهده، اما همچنان کشنده تغییر می‌کند: جریان‌های هوای پرسرعت ایجاد شده توسط موج انفجار.
به گزارش فکرشهر از عصرایران به نقل از وبگاه "برایدر ساید"، پژوهشگران دانشگاه نیکوزیا به این موضوع پرداخته‌اند که چه اتفاقی برای افرادی که در داخل ساختمان‌ها در محدوده به اصطلاح آسیب متوسط حمله هسته‌ای (MDZ) پناه می‌گیرند، می‌افتد.
هدف آنها این بود که بفهمند این جریان‌های هوای داخل خانه چگونه بر ایمنی انسان تاثیر می‌گذارد، به‌ویژه از آنجایی که چنین داده‌هایی می‌توانند در صورت وقوع احتمالی یک حمله هسته ای، به کاهش تلفات انسانی کمک کنند.
آنها با استفاده از شبیه‌سازی‌های مبتنی بر کلاهک هسته‌ای ۷۵۰ کیلوتنی، چگونگی رفتار موج انفجار در ساختار‌های تقویت‌شده با بِتُن را بررسی کردند.
یافته‌های آنها تصویری دلخراش را به تصویر می‌کشد. حتی در ساختمان‌هایی که فرو نمی‌ریزند، جریان هوای ایجاد شده در اثر موج انفجار می‌تواند به اندازه‌ای قوی شود که افراد را از زمین بلند کند، آنها را به دیوار پرتاب کند و باعث صدمات جدی یا مرگ شود.
خطر واقعی در داخل ساختمان‌ها
هنگامی که یک بمب هسته‌ای منفجر می‌شود، سه نیروی اصلی آزاد می‌شود: موج انفجار، تشعشعات حرارتی و تشعشعات یونیزان. هر کدام از این ۳ نیرو نوع متفاوتی از تخریب را ایجاد می‌کنند، اما موج انفجار مسئول بیشتر آسیب‌های فیزیکی به سازه‌ها و افراد است. این عامل به عنوان یک موج ضربه‌ای پرفشار در هوا حرکت می‌کند و همه چیز را در مسیر خود در هم می‌شکند.
خسارات ناشی از این موج به دو عامل اصلی بستگی دارد: قدرت انفجار و ارتفاع آن از سطح زمین.
انفجار‌های هوا - انفجار‌هایی که در آسمان اتفاق می‌افتند - فشار‌های بیش از حد قوی ایجاد می‌کنند که می‌تواند شعاع بیشتری را روی سطح زمین درگیر موج انفجار کنند، در حالی که انفجار‌های سطح زمین باعث آسیب شدیدتر روی زمین به ویژه در شعاع کوتاه تری از مرکز انفجار شوند.
فشار بیش از ۲۰ پوند بر اینچ مربع (psi) حتی ساختمان‌های بِتُنی سنگین را خرد می‌کند. در psi ۱۰، تقریبا همه ساکنان منطقه می‌میرند. در ۵ psi، آسیب گسترده و آسیب ساختاری عمده وجود دارد. با سرعت ۳ psi، ساختمان‌های کوچکتر فرو می‌ریزند و مردم همچنان آسیب‌های جدی می‌بینند. حتی در این سطوح پایین‌تر، افرادی که در خارج از منزل گرفتار می‌شوند، نه تنها از طریق خود موج انفجار، بلکه در اثر اشیای پرت شده در هوا یا تشعشعات با خطر شدید روبرو هستند.
پناهگاه همیشه ایمن نیست
در حالی که قرار گرفتن در داخل یک ساختمان بِتُنی در داخل MDZ محافظت بهتری نسبت به بیرون بودن دارد، اما هیچ تضمینی برای ایمنی نیست.
این مطالعه نشان داد که هنگامی که موج انفجار از طریق روزنه‌هایی مانند پنجره‌ها یا درها وارد ساختمان می‌شود، شتاب می‌گیرد و تشدید می‌شود. سرعت هوا در داخل خانه می‌تواند به دلیل نحوه قیف شدن موج انفجار از طریق راهرو‌های باریک و اطراف دیوار‌ها و مبلمان افزایش یابد.
برای تجزیه و تحلیل بیشتر، محققان یک فضای داخلی ساختمان معمولی با اتاق ها، درها و یک راهرو مرکزی را مدلسازی کردند. آنها اثرات امواج انفجار را با فشار بیش از حد ۳ و ۵ psi مطالعه کردند - سطوحی که بیشتر ساختمان‌های بِتُنی می‌توانند دوام بیاورند.
اما چیزی که آنها پیدا کردند نگران کننده بود. حتی در این سطوح انفجار "متوسط"، باد‌های داخل می‌توانند به سرعتی به حدی برسد که فرد را با نیرویی معادل ۱۸ برابر وزن بدنش به دیوار بکوبد.
"دیمیتریس دریکاکیس"، یکی از محققین اصلی، در این باره گفت: " قبل از مطالعه ما، خطر برای افراد داخل یک ساختمانِ تقویت‌شده با بِتُن که در برابر موج انفجار مقاومت می‌کند، نامشخص بود. مطالعه ما نشان می‌دهد که سرعت بالای هوا همچنان یک خطر قابل توجه است و همچنان می‌تواند منجر به صدمات شدید یا حتی مرگ و میر شود. "
نقش جریان هوای داخلی
هنگامی که موج انفجار به یک ساختمان برخورد می‌کند، فقط روی پنجره‌ها متوقف نمی‌شود. امواج ضربه‌ای مافوق صوت به داخل هجوم می‌آورند و منبسط می‌شوند و از درها و راهرو‌های باز عبور می‌کنند.
بیشتر جریان هوا به جای اینکه مستقیما در اتاق‌های مقابل ادامه یابد، به راهرو‌ها هدایت می‌شود. این اثرِ کانالی منجر به افزایش سرعت هوا در راهرو‌ها و اتاق‌های مجاور می‌شود. محققان دریافتند که مناطق خاصی در داخل یک اتاق، به ویژه مناطقی که در پایین‌تر از یک راهرو قرار دارند، سریع‌ترین و خطرناک‌ترین توفان‌های موج انفجار را تجربه می‌کنند.
"لونیس کوکیناکیس" یکی دیگر از مشارکت کنندگان کلیدی در این مطالعه، افزود: "خطرناک‌ترین مکان‌های سرپوشیده که باید از آنها اجتناب کرد، پنجره ها، راهرو‌ها و درها هستند. مردم باید از این مکان‌ها دوری کنند و فورا پناه بگیرند. حتی در اتاقی که روبروی انفجار است، اگر در گوشه‌های دیوار قرار گیرند، می‌توان از سرعت‌های هوای بالا در امان بود. "
این مطالعه به شناسایی این مناطق امن در داخل ساختمان‌ها کمک می‌کند. پناه گرفتن در پشت دیوار‌های ضخیم و دور از درها، پنجره‌ها و راهرو‌ها شانس زنده ماندن از موج اولیه انفجار را به شدت افزایش می‌دهد.
ثانیه‌ها مهم هستند
موج انفجار ناشی از یک انفجار هسته‌ای به سرعت حرکت می‌کند. در بسیاری از موارد، ظرف چند ثانیه پس از انفجار به ساختمان‌ها می‌رسد. این تقریبا هیچ زمانی برای واکنش مردم باقی نمی‌گذارد. به همین دلیل است که درک آنچه باید از قبل انجام دهید بسیار مهم است.
اگر در شهر یا منطقه‌ای هستید که ممکن است به هدف تبدیل شود، دانستن امن‌ترین نقاط داخل ساختمان می‌تواند به معنای تفاوت بین مرگ و زندگی باشد. توصیه ساده، اما حیاتی است: از پنجره‌ها و درها دوری کنید، از راهرو‌ها دوری کنید و پشت دیوار‌ها پناه بگیرید – در حالت ایده‌آل در گوشه‌ای که با هیچ دریچه‌ای روبرو نیست.
خطر با موج انفجار خاتمه نمی‌یابد. مردم همچنین باید مراقب سقوط آوار، آتش سوزی، ترکیدگی خطوط گاز و افزایش سطح تشعشعات باشند. رسیدن امدادگران اضطراری ممکن است زمان ببرد و آسیب به خطوط ارتباطی می‌تواند تلاش‌های امداد و نجات را به تاخیر بیندازد.
در یک انفجار هسته ای، بودن در داخل ساختمان بهتر از بیرون بودن است -، اما فقط در صورتی که بدانید کجا باید پناه بگیرید. مکان‌های ایمن در ساختمانتان که از قبل شناسایی کرده اید، می‌تواند در ثانیه‌های بعد از انفجار هسته‌ای جان شما و خانواده تان را حفظ کند.
