فکرشهر: پژوهشگر صنایع دستی با بیان این که در موضوع جدا شدن مرکز ملی فرش از وزارت صمت، نظرخواهی از کارشناسان نشده، گفت: این تصمیم نتایج دردناکی دارد.
به گزارش فکرشهر از ایرنا، اخیرا از ساختار جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) رونمایی شده که در آن برخی معاونت‌ها حذف و برخی ادغام شدند که از جمله آنها می‌توان به حذف مرکز ملی فرش از ساختار جدید صمت اشاره کرد.
در چارت جدید، مرکز ملی فرش به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منتقل می شود، اما این موضوع موجی از انتقادات فعالان صنعت فرش را به همراه داشته و حتی هشدارهایی نسبت به احتمال کاهش صادرات مطرح شده است.
این در حالی است که وضعیت تولید و صادرات فرش دستباف در سال‌های اخیر دچار مشکلات فراوان بوده، به طوری که طبق اعلام گمرک، صادرات فرش دستباف درسال ۱۳۷۲ به اوج خود رسیده و حدود دو میلیارد دلار بوده و برای پنج تا هفت میلیون نفر شغل ایجاد کرده است، اما این رقم به تدریج کاهش یافته، به طوری که به حدود ۲۴۰ میلیون دلار درسال ۱۳۹۷ و پس از اعمال تحریم ها به ۷۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۸ و ۵۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۹ رسیده است.
بسیاری از فعالان نگرانی های زیادی در خصوص این تفکیک دارند؛ آنها معتقدند این تصمیم بزرگ بدون پرسش از فعالان و کارشناسان این حوزه اتفاق افتاده است و می تواند نتایج مهلکی برای فرش دستباف ایرانی داشته باشد.
حجت اله مرادخانی با اشاره به این که مرکز ملی فرش دستباف ایران سال‌ها زیر مجموعه وزارت صمت بوده و ریاست آن با حکم مستقیم وزیر صمت انتخاب می‌شده است، گفت: در بازه زمانی طولانی فرش دستباف ایرانی یکی از اصلی ترین کالاهای صادراتی غیر نفتی به غیر از پتروشیمی بوده و مداخله شتاب‌زده در ساختار مدیریتی آن خطرناک است.
در بازه زمانی طولانی فرش دستباف ایرانی یکی از اصلی ترین کالاهای صادراتی غیر نفتی به غیر از پتروشیمی بوده و مداخله شتاب‌زده در ساختار مدیریتی آن خطرناک استوی درباره انتقال مرکز ملی فرش دستباف ایران به وزارت میراث فرهنگی گفت: نکته مهم درباره این انتقال در مرحله نخست مشورت نکردن با فعالان و متخصصان حوزه فرش است؛ اگر قرار است مرکز ملی فرش از وزارت صمت منفک شود چرا از تشکل‌های صنفی و فعالان فرش دستبافت نظر خواهی نشد و آنها از این تغییر بی اطلاع بودند. باید برای این تصمیم گیری نظرات کارشناسان دریافت و اعمال می‌شد.
این استاد دانشگاه افزود: بسیاری از فعالان فرش مثل اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف پس از انتشار این خبر مبنی بر تغییر چارت وزارت صمت و جدا شدن مرکز ملی فرش به وزارت میراث فرهنگی دچار شوک و حیرت شدند و گلایه کردند که چرا از آنها سوال نشده است.
مرادخانی با اشاره به وضعیت صنایع دستی در ساختار وزارت میراث فرهنگی گفت: در سال‌های اخیر صنایع دستی هیچ گاه اولویت این وزارت نبوده و با آمدن فرش به این معاونت معلوم نیست چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا این تلفیق تاثیر فزاینده یا بازدارنده خواهد داشت؟ زیرا این تغییر اتفاق کوچکی نیست و بر معیشت تعداد زیادی از مردم تاثیرگذار بوده و یکی از مهمترین محصولات فرهنگی ایران را با چالش مواجه می‌سازد.
این پژوهشگر صنایع دستی با بیان اینکه برگ برنده ایران در عرصه جهانی صنایع دستی و فرش دستباف است، گفت: آنچه از ایران در نمایشگاه و موزه‌های بین المللی به نمایش در می‌آید فرش دستباف و یا صنایع دستی ایرانی ادوار مختلف بوده و همین برگ برنده ایران نیز محسوب می‌شود و تصویری که شهروندان دیگر کشورها از سرزمین ایران دارند برآمده از جلوه‌های این حوزه از هنرهای سنتی است. مثلا فرش پازیریک که قدیمی‌ترین فرش جهان محسوب می‌شود و در موزه آرمیتاژ روسیه خودنمایی می‌کند؛ فرشی ایرانی است.
آنچه از ایران در نمایشگاه و موزه‌های بین المللی به نمایش در می‌آید فرش دستباف و یا صنایع دستی ایرانی ادوار مختلف بوده و همین برگ برنده ایران نیز محسوب می‌شود و تصویری که شهروندان دیگر کشورها از سرزمین ایران دارند برآمده از جلوه‌های این حوزه از هنرهای سنتی استوی با اشاره به ظرفیت فرش و وجه بین المللی آن که عاید ایران می‌شود، گفت: تصمیم یکباره در این خصوص جفا است؛ اگر ایران می خواهد در عرصه جهانی دیده و شنیده شود باید از ظرفیت‌های فرهنگی و هنری اش استفاده کند، باید با صدای رسا، خوش لحن و صلح‌دوست هنر ایران با جهانیان تعامل داشته باشیم.
مرادخانی با اشاره به تصمیم مهلک و ویرانگر انحلال سازمان صنایع دستی و الحاق آن به سازمان میراث فرهنگی در سال ۸۴ گفت: آن موقع نیز تصور نمی شد که تصمیم اشتباهی است، اما نتایج مهلکی داشت؛ و تمام فرصت عظیم بازرگانی و فروش، صادرات صنایع دستی را از بین برد. آن موقع نیز، مسئولان بدون مشورت با کارشناسان و متخصصان این حوزه تصمیم گرفته بودند.
این استاد دانشگاه گفت: سوال مهم از مسئولان وزارت صمت این است که این تفکیک، مسئله سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است؛ فرش ایران در بسیاری از کاخ‌های سلطنتی و مکان های دیپلماتیک بر زمین انداخته شده، بعد از نفت و پتروشیمی مهمترین کالای صادراتی ایران محسوب می‌شود؛ و تک تک این محصولات رسانه نافذ از فرهنگ و تمدن مردم ایران در میان دیگر ملل جهان است و این خود همیشه عاملی موثر در برابر ایران هراسی بوده است. بنابراین تصمیم در این خصوص نیاز به تامل و گفت و گو دارد؛ شتابزدگی در این تصمیم‌گیری ممکن است نتایج دردناکی در پی داشته باشد.
