آیا زمین در سال ۲۰۲۴ رسماً وارد عصر آنتروپوسن می‌شود؟

فکرشهر: دانشمندان می‌گویند در آغاز سال جدید، احتمالاً نه تنها با سال ۲۰۲۳، بلکه باید با واحد زمین‌گاه‌شناسی فعلی که تا به امروز در آن زندگی می‌کردیم نیز خداحافظی کنیم.

به گزارش فکرشهر از زومیت، در سال ۲۰۲۴، دانشمندان سرتاسر جهان درباره‌ی ورود سیاره زمین به آنتروپوسن، دوران زمین‌شناسی جدیدی که با مشخصه‌ی تأثیرات انسانی بر سیاره شناخته می‌شود، تصمیم‌گیری خواهند کرد.

اگر بخواهیم به طور خیلی کلی آنتروپوسن را تعریف کنیم، این کلمه (برگرفته از کلمات یونانی «آنتروپو» به معنای بشر و «سین» به معنای جدید) نماد دوران ایجاد تغییر در سیاره‌ای است که در نتیجه‌ی مستقیم فعالیت‌های انسانی، مانند سوزاندن سوخت‌های فسیلی و افزایش جنگل‌زدایی به وجود آمده است. ایده‌ی عصر آنتروپوسن برای اولین بار در سال ۲۰۰۰ توسط پاول کروتزن، هواشناس فقید هلندی و برنده‌ی جایزه‌ی نوبل مطرح شد.

در حال حاضر، جامعه‌ی علمی مطمئن نیست که آیا عصر آنتروپوسن رسماً آغاز شده است و تفاوتی با دوره‌ی فعلی یا هولوسن دارد یا خیر. عصر هولوسن حدود ۱۱٬۷۰۰ سال پیش آغاز شد و همچنان تا به امروز ادامه دارد.

پرسش مهمی که باید به آن پرداخته شود، این است که آیا تأثیر فعالیت‌های انسانی، سیستم زمین را تا حدی تغییر داده که حتی در لایه‌های سنگی زمین هم نمایان شود یا خیر.

به اعتقاد دانشمندان، نشانه‌های آغاز عصر آنتروپوسن به اوایل دهه ۱۹۵۰ باز می‌گردد

برای پاسخ به این قبیل پرسش‌ها، در ژوئیه ۲۰۲۳ گروهی از دانشمندان تحت عنوان گروه کاری آنتروپوسن (AWG) مسئولیت تعریف و تشخیص این عصر بالقوه‌ی جدید را به عهده گرفتند.

گروه دانشمندان برای مطالعه‌ی موردی این موضوع، دریاچه‌ی کرافورد در کانادا را برای تصمیم‌گیری انتخاب کردند، زیرا ایزوتوپ‌های پلوتونیوم حاصل از آزمایش جنگ‌افزار‌های هسته‌ای همچنان در کف این دریاچه یافت می‌شود و به اعتقاد دانشمندان، نشانه‌های آغاز عصر آنتروپوسن را به اوایل دهه ۱۹۵۰ باز می‌گرداند.

افشای خبر دریاچه کرافورد تا حدی غیرعادی است؛ زیرا به طور معمول، این قبیل اطلاعات فقط با تأیید انجمن بین‌المللی علوم زمین‌شناسی (IUGS) منتشر می‌شود. اما ناهنجاری دریاچه اهمیت دارد؛ زیرا به باور تیم AWG پیامد‌های آن برای همه حیاتی است. با این حال، این قضیه فعلاً مورد بحث نیست.

دریاچه کرافورد در انتاریو کانادا، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی آغاز یک عصر جدید برای سیاره باشد، زیرا شواهدی از مهم‌ترین فعالیت‌های انسانی در این مکان باقی مانده است.

آنتروپوسن آغاز شده یا در حال ظهور است؟

از زمان انتشار خبر در اوایل سال ۲۰۲۳، گروه AWG مورد انتقادات فراوانی قرار گرفته است. با این حال، انتقادات در مورد این نیست که آیا فعالیت‌های انسانی، با وجود شواهد متعدد تأثیر قابل‌توجهی بر روی سیاره داشته است یا خیر، بلکه بر زمان آغاز عصر آنتروپوسن متمرکز است.

بعضی از دانشمندان مانند ارل الیس، عضو سابق گروه AWG از دانشگاه مریلند که پس از انتخاب دریاچه کرافورد استعفا داد، به نحوه‌ی تعریف عصر آنتروپوسن توسط گروه اعتراض کرده‌اند.

به نظر الیس، محدودسازی آنتروپوسن به یک عصر، اهمیت تأثیرات فعالیت‌های انسانی پیش از اواسط قرن بیستم بر روی سیاره را کاهش می‌دهد. شواهد بسیاری وجود دارد که نشان می‌دهد گونه‌ی ما مدت‌ها پیش از آن زمان اثر خود را در سیاره به‌جای گذاشته است. مثلاً افزایش سطح دی‌اکسید‌کربن در جَو با انقلاب صنعتی آغاز شد.

افرادی مانند الیس، آنتروپوسن را به عنوان ظهور یک دوره‌ی جدید نمی‌شناسند و استدلال می‌کنند که باید به عنوان یک «رویداد جاری» در نظر گرفته شود. دانشمندان گروه AWG در دفاع از نظریه‌ی خود استدلال می‌کنند که از اواسط قرن بیستم، سطح تأثیر فعالیت‌های انسانی بر روی سیاره انکارنشدنی است و با ظهور عصر هسته‌ای، «تغییرات بزرگ» در همین زمان رخ داد.

مرحله بعدی در فرآیند تصمیم‌گیری، ارائه‌ی طرح پیشنهادی گروه AWG است که در اکتبر ۲۰۲۳ ارائه و توسط کمیسیون فرعی چینه‌شناسی کواترنر (SQS) به‌عنوان نهاد اصلی پذیرفته شد. طرح پیشنهادی گروه در صورت پذیرفته‌شدن باید دو دور دیگر توسط کمیسیون بین‌المللی چینه‌شناسی و انجمن بین‌المللی علوم زمین‌شناسی به رأی گذاشته شود.

اگر طرح پیشنهادی تمامی این مراحل را پشت سر بگذارد، تا آگوست ۲۰۲۴، ما به‌طور رسمی زندگی خود را در دوره جدیدی آغاز خواهیم کرد که به دست فعالیت‌های جمعی خودمان به وجود آمده است.