فکرشهر: یک مدرس دانشگاه گفت: آیا اصولاً به این فکر کرده‌ایم که چرا باید طوری مدیریت کنیم که سیلاب و خشکسالی با یکدیگر همزیستی مسالمت‌آمیز داشته باشند.
به گزارش فکرشهر، مهندس«خدابخش داودی‌نصر» در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در بروز سیلاب‌های اخیر در کشور که ۲۰ استان را در بر گرفت ادبیات رسانه‌ای و محاوره‌ای ما چه در عرصه افکار عمومی و چه در حوزه مدیریتی و اجرایی عباراتی مانند آماده باش کلیه دستگاه‌های اجرایی، امداد و نجات، هلال احمر ، بالگرد ، بهره گیری از امکانات نیروهای مسلح ، ارائه آمار لحظه به لحظه مصدومان ، قربانیان و مفقودین، خسارت‌های مالی و ... آمده است.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: اگر به واژه‌های فوق با دقت بنگریم همه در یک مطلب اشتراک دارند و آن پرداختن به معلول قضیه است تا ریشه یابی و کنکاش در مورد علت یا مدیریت موضوع قبل از وقوع و اعمال خسارت.
این کارشناس ارشد ترویج تصریح کرد: سیلاب چیزی نیست که مردم و مدیران در کشور ما با آن آشنا نباشند همه می‌دانیم و می‌دانند که کشور ما در کمربند خشک کره خاکی قرار گرفته و میزان بارندگی سالیانه آن کمتر از یک سوم میانگین بارندگی جهانی است و به همین دلیل به صورت متوالی یا مقطعی با خشکسالی و کم‌آبی و در شرایطی نیز وقوع سیلاب‌های موسمی مواجه بوده و هستیم. لذا در همه حال توجه به خشکسالی و در مقابل آن بروز بارش‌های سیل‌آسا و موسمی باید جزء لاینفک برنامه‌های کوتاه مدت و دراز مدت ما باشد. مشکل این جاست که ما از هر دو زاویه به دلیل عمدتاً سوء تدبیر، همیشه آسیب دیده‌ایم چه زمان مواجهه با خشکسالی و چه زمان بروز سیلاب.
داودی‌نصر تاکید کرد: مبنای تدبیر ما باید پیشگیری یا کاهش خسارت بیشتر باشد ،حال که فهمیده ایم خشکسالی همراه و همراز ما شده است به جای برخورد منفعلانه باید برای رفع و یا حداقل کم اثر کردن آن با به کارگیری راهکارهای موثری چون بهره‌وری، دانش بنیانی، مردم محوری، پژوهش‌های کاربردی و مهارت آموزی مدبرانه پیش برویم و سرمایه‌گذاری کنیم که متاسفانه باید بپذیریم که تاکنون چنین نبوده است.
وی گفت: آن طرف قضیه یعنی در مواجهه با سیلاب نیز شرایط بهتر از خشکسالی نیست، سیلاب، ذاتا مخرب نیست رفتار سیلاب با ما به نحوه مدیریت ما بر می گردد. توجه به جانمایی و استحکام سازه ها،اجرای سازه های آبخیزداری در سرشاخه‌ها، رفتار مناسب مردم با حوضه‌های آبخیز و ساحل رودخانه‌ها ، ذخیره سازی نزولات جوی و پرهیز از توسعه بی رویه سدها می تواند به عنوان بخشی از مدیریت ما سیلاب را از حالت تهدید به فرصت تبدیل کند و بدون ایجاد خسارت با نفوذ در زمین و مرطوب کردن خاک کشاورزی و تقویت سفره های آب زیرزمینی با یک آهنگ ملایم و به صورت صحیح به سمت منابع آبی، تالاب‌ها و آبگیرهای طبیعی جاری و روان شود.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: ما متاسفانه در زمان بروز حوادث طبیعی به موضوع برآورد خسارت‌های ناشی از خشکسالی و سیلاب که عمدتاً ناشی از بی‌تدبیری است، عادت کرده‌ایم و هرگز به این فکر نکرده ایم که با یک دهم این هزینه‌ها می توانیم شرایطی بهتر از این وضعیت خسارت بار را رقم بزنیم که البته باید گفت حلقه مفقوده در این میان، مدیریت جهادی و دلسوزانه است، تشویق مدیران و کارشناسان دلسوز و تنبیه شدید مدیرانی که سوء تدبیر آنان باعث تبدیل بارش‌های شدید و کم آبی به سیلاب و خشکسالی شده است باید مدنظر قرار گیرد.چرا میزان کم آبی در شرایط خشکسالی را با مدیریت درست ذخیره سازی آب فراوان حاصل از سیلاب جبران نمی‌کنیم؟ و آیا اصولاً به این فکر کرده‌ایم که این دو ( سیلاب و خشکسالی)می‌توانند با یکدیگر همزیستی مسالمت آمیزی داشته باشند.
وی گفت: خشکسالی می‌تواند خلاقیت، نوآوری و ایده پردازی را در اوج محدودیت منابع، شکوفا کند، در همین شرایط اخیر ما با واکنش‌های متفاوتی از سوی مردم مواجه شدیم به طوری که در برخی مناطق، کشاورزان ابراز خوشحالی کردند و در برخی جاها نیز خسارت‌های ویرانگری به وجود آمد یعنی در آن واحد این پدیده هم خوب است و هم بد. درحالی که چنین چیزی معنا ندارد و دور از عقل و ذهن است و خوب و بد بودن سیلاب یک چیز نسبی است و به تدبیر من و شما و مدیران مربوط است که می تواند جای خوب و بد را عوض کند.
این کارشناس ارشد ترویج و مدرس دانشگاه در پایان گفت: بیاییم با تدبیر درست سیلاب را در خدمت خشکسالی قرار دهیم که در این صورت ضمن کاهش خسارت های جانی و مالی و عاطفی و کاهش هزینه ها، پدیده‌های خشکسالی و سیلاب را که ظاهر مخرب دارند، تسخیر و به خدمت کشاورزی و رشد اقتصادی کشور در آوریم و این به شرط اعمال مدیریت جهادی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی کاملا شدنی است.
