فکرشهر: نوع وداع ملت با پیکر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی حاوی نکته‌هاست؛ حضوری هوشمندانه برای رقم زدن پایانی بس نیکو.
به گزارش فکرشهر، عباس سلیمی نمین، مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران در یادداشتی برای روزنامه صبح نو نوشت: «آن چه دیروز (سه‌شنبه) با حضور عناصر فهیم همه جریانات و سلایق سیاسی و فرهنگی کشور به نمایش درآمد، امکان آخرین فرصت‌طلبی‌ها را نیز از کسانی که همواره از دریچه کوچک منافع گروهی به تجزیه و تحلیل جامعه می‌پردازند، سلب کرد. گام‌برداشتگان در وادی تجزیه و تشتت نیز آمده بودند اما چنان خود را متفاوت از گروه جمعی می‌یافتند که جز خزیدن به حاشیه راه دیگری پیش رویشان نبود.
ملت یک‌صدا می‌خواست بگوید می‌توان به پاس خدمات بی‌شمار بر برخی ضعف‌ها چشم پوشید. گاه انسان با خود زمزمه می‌کند که ای کاش این شخصیت سفر کرده هرگز پا به میدان امور اجرایی نمی‌گذاشت.
خصوصیات و روحیات فردی و توانمندی‌های کم‌نظیر وی می‌توانست غنای فراوانی به حوزه فکر و اندیشه کشور ببخشد کمااین‌که در دهه نخست انقلاب تا حدودی این‌گونه بود. برای نمونه خطبه‌های نماز جمعه‌های هاشمی در این ایام در تبیین نظر عدالت اجتماعی در اسلام هرگز فراموش نخواهد شد. قدرت فوق‌العاده در نوآوری در استنباط در حوزه اندیشه از یک سو و سعه صدر چشمگیر از دیگر سو، وی را قادر می‌ساخت تا خلأ وجودی بسیاری از متفکران انقلاب اسلامی را - که دشمن حذف فیزیکی کرده بود - تا حدی جبران سازد.
شرایط ویژه دهه نخست انقلاب به ویژه مشکلات فراوان برجای مانده از هشت سال جنگ تحمیلی، هاشمی را به ناچار به صحنه امور اجرایی کشاند؛ هر چند برخی به درستی معتقدند که دوران بازسازی به مردانی با اندیشه‌های بلند نیازمند بود اما سعه صدر فوق‌العاده وی که امتیاز بزرگ در حوزه توحید فکر و اندیشه به‌حساب می‌آمد در عرصه فعالیت اقتصادی، آنچنان زمینه را برای فرصت‌طلبان فراهم ساخت که دیگر از تبیین‌های امیدبخش عدالت اجتماعی نشانی نمی‌ماند. گسترش انتقادات چنین شخصیتی ملی را گاه به یک جریان و به مقتضی تغییرات فضای سیاسی به جریانی دیگر نزدیک می‌ساخت.
شاید اگر بعد از هشت سال تجربه امور اجرایی آیت‌الله هاشمی به حوزه اندیشه بازمی‌گشت، تبعات پیامی که در دور دوم ریاست‌جمهوری از توضیح آراء قابل دریافت بود به سهولت ترمیم می‌شد اما منافع فرصت‌طلبان چنین رویکردی را برنمی‌تابید. آن چه موجب می‌شد که تلاش خناسان، چالش‌ها در حوزه اجرایی را به حوزه نظام نتواند ارتقا بخشد، تعلق خاطر ویژه آیت‌الله هاشمی به نظام اسلامی بود که خود در پیدایش آن نقشی مؤثر داشت. شاید همین پیوند عمیق موجب شد که در نهایت مجدداً وی از آن همه جریانات جدا شود. وداع دیروز گواهی بزرگ بر این ادعاست.»
