فکرشهر: یورونیوز نوشت: آمارها نشان میدهد که شانس زنده ماندن بیماران مبتلا به سرطان در اروپا بهطور قابلتوجهی میان کشورهای مختلف متفاوت است. این تفاوتها به عواملی مانند شرایط اقتصادی، کیفیت سیستم درمانی و دسترسی به خدمات بهداشتی مرتبط است.
سرطان دومین عامل مرگومیر در سال ۲۰۲۱ در اتحادیه اروپا بود و جان بیش از یک میلیون نفر را گرفت؛ رقمی که نزدیک به ۲۲ درصد از کل مرگومیرها در این منطقه را شامل میشود.
با وجود پیشرفتهای علمی و تلاش برای بهبود درمان و تشخیص زودهنگام، همچنان احتمال زنده ماندن بیماران بسته به نوع سرطان و کشور محل زندگی آنها تفاوت چشمگیری دارد. نرخ زنده ماندن به درصد افرادی اطلاق میشود که پس از تشخیص سرطان، در یک بازه زمانی مشخص زنده ماندهاند. این بازه زمانی معمولا بین یک الی پنجسال در نظر گرفته میشود.
یک گزارش علمی نشان میدهد که شانس زنده ماندن بیماران سرطانی در کشورهای مختلف اروپا تفاوتهای چشمگیری دارد. این گزارش که در سال ۲۰۱۸ در مجله تخصصی «The Lancet» منتشر شده، بخشی از پروژه تحقیقاتی «CONCORD-۳» است که توسط پروفسور کلودیا آلِمانی و تیمی از دانشمندان در دانشکده بهداشت و پزشکی استوایی لندن تهیه شده است.
آمارها چه میگویند؟
براساس این گزارش میانگین زنده ماندن بیماران مبتلا به سرطان ریه در اتحادیه اروپا تنها ۱۵ درصد است. بلغارستان با ۷.۷ درصد کمترین و سوئیس و لتونی با ۲۰.۴ درصد بیشترین آمار زنده ماندن را ثبت کردهاند. آلمان با ۱۸.۳ درصد بهترین عملکرد را در میان اقتصادهای بزرگ داشته، در حالی که بریتانیا با ۱۳.۳ درصد همچنان زیر میانگین اتحادیه اروپا قرار دارد.
در مورد سرطان روده بزرگ نیز میانگین زنده ماندن در اتحادیه اروپا ۶۰ درصد گزارش شده است. قبرس با ۷۲.۱ درصد در صدر جدول و کرواسی با ۵۱.۱ درصد در پایینترین جایگاه قرار دارد. در میان اقتصادهای بزرگ اروپا، آلمان با ۶۴.۸ درصد بهترین و بریتانیا با ۶۰ درصد ضعیفترین عملکرد را داشته است.
سرطان پروستات یکی از انواع سرطانهایی است که بالاترین میزان زنده ماندن را دارد. میانگین زنده ماندن در اتحادیه اروپا ۸۷ درصد است و قبرس با ۹۹.۲ درصد در صدر جدول قرار دارد. در مقابل، بلغارستان با ۶۸.۳ درصد پایینترین آمار را ثبت کرده است.
در مورد سرطان پستان نیز آمارها نشان میدهد که میانگین زنده ماندن بیماران در اتحادیه اروپا ۸۲ درصد است. قبرس با ۹۲.۸ درصد بهترین عملکرد را دارد، در حالی که لیتوانی و رومانی با آمار کمتر از ۷۵ درصد در پایینترین جایگاهها قرار دارند.
سرطان معده، اما همچنان یکی از سرطانهایی است که شانس زنده ماندن در آن پایین است. میانگین زنده ماندن بیماران در اتحادیه اروپا تنها ۲۷ درصد است. بلژیک با ۳۷.۵ درصد بهترین و بلغارستان با ۱۶ درصد پایینترین آمار را ثبت کردهاند.
در مورد سرطان تخمدان، میانگین زنده ماندن بیماران در اتحادیه اروپا ۳۹.۲ درصد است. سوئد با ۴۶.۵ درصد در صدر جدول قرار گرفته و مالت و ایرلند با آماری کمتر از یکسوم، پایینترین میزان زنده ماندن را دارند.
چرا میزان زنده ماندن در انواع مختلف سرطان متفاوت است؟
پروفسور میشل کولمن، متخصص اپیدمیولوژی، در گفتگو با بخش سلامت یورونیوز به دلایل تفاوت در میزان زنده ماندن بیماران سرطانی اشاره کرد و توضیح داد که این تفاوت به ماهیت گوناگون سرطانها و محل بروز آنها در بدن مربوط میشود.
کولمن گفت: «میزان مرگبار بودن سرطانها بسته به این که در کدام بخش بدن ایجاد شوند و چه اندامهایی در نزدیکی آن قرار داشته باشند، متفاوت است. برای مثال، یک تومور در مغز خطر جانی بیشتری برای بیمار ایجاد میکند تا توموری که در پا شکل گرفته باشد.»
او همچنین تاکید کرد که این تفاوتها تنها به ویژگیهای خود بیماری محدود نمیشود. عوامل دیگری مانند دسترسی به درمانهای مؤثر و مرحلهای که سرطان در آن تشخیص داده میشود نیز تاثیر زیادی دارند.
کولمن افزود: «اگر سرطان در مراحل اولیه شناسایی شود، شانس زنده ماندن بیماران بیشتر است. اما تشخیص در مراحل پیشرفته معمولا شانس زنده ماندن کاهش مییابد.»
چرا میزان زنده ماندن سرطان در کشورهای مختلف تفاوت چشمگیری دارد؟
کولمن دو دلیل کلیدی برای تفاوت در میزان زنده ماندن بیماران سرطانی در کشورهای مختلف ارائه کرده است.
او توضیح داد که اولین دلیل، تفاوت در مرحله تشخیص سرطان است. مرحلهای که سرطان در آن تشخیص داده میشود، تاثیر بسیار زیادی بر احتمال زنده ماندن دارد و مرحلهای که سرطان در آن تشخیص داده میشود از کشوری به کشور دیگر متفاوت است.
دومین عامل، دسترسی به روشهای درمانی پیشرفته است. برای مثال، پرتودرمانی که برای نیمی از انواع سرطان بهعنوان یک درمان موثر استفاده میشود، در کشورهای ثروتمندتر اروپای غربی و شمالی بهمراتب در دسترستر است. اما در کشورهای کمتر توسعهیافته در شرق و جنوب اروپا، این امکانات محدودتر است.
چرا میزان زنده ماندن بیماران سرطانی در بریتانیا از آلمان و فرانسه کمتر است؟
دکتر فولکر آرنت از مرکز تحقیقات سرطان آلمان (DKFZ) در گفتوگویی با بخش سلامت یورونیوز، تفاوت در شانس زنده ماندن بیماران سرطانی را به ظرفیت نظام سلامت و نحوه سازماندهی آن مرتبط دانست. او گفت: «این تفاوت احتمالاً ناشی از ظرفیتهای نظام سلامت و نحوه مدیریت آن، از جمله مدت زمان انتظار برای درمان، است.»
پروفسور کلودیا آلِمانی، یکی از پژوهشگران اصلی پروژه CONCORD، نیز بر نقش کلیدی دسترسی به درمانهای مؤثر تأکید کرد. او توضیح داد که اگرچه تشخیص زودهنگام سرطان اهمیت زیادی دارد، اما بدون دسترسی کافی به درمانهای پیشرفته، این تشخیص نمیتواند به نتایج مطلوب منجر شود.
آلِمانی همچنین هشدار داد که ثبت اطلاعات مرتبط با سرطان، بهویژه در کشورهای اروپای شرقی، با مشکلاتی روبهرو است. او تاکید کرد که بسیاری از مراکز ثبت سرطان در این مناطق با خطراتی مواجه هستند که میتواند کیفیت و دقت دادهها را تحت تاثیر قرار دهد و به تحقیقات آسیب بزند.