فکرشهر ـ سودابه زیارتی: به دنبال زندگی در شلوغی و ازدحام شهرهای امروز، رسیدن به آرامش روحی - روانی و دور‌شدن از کج‌خلقی‌ها، شاید برای بیشتر شهرنشینان آرزویی دست نیافتنی شده است.
\n\n
در زمان‌های دور انسان و طبیعت در کنار هم همزیستی مسالمت‌آمیزی داشتند. ذهن و روان انسان، بی دغدغه و به دور از خستگی‌های روحی و جسمی بود.
\n\n
انسان، زمانی در کنار طبیعت به‌صورت روستایی زندگی می‌کرد و تعاملی دو‌سویه با طبیعت و دنیای اطراف خویش داشت. این روند تا زمانی که شکل زندگی انسان‌ها از روستا‌نشینی به شهر‌نشینی تغییر نکرده بود، به‌گونه‌ای درست، باعث می‌شد که طبیعت با اثرگذاری ذاتی خود بر روح انسان، آرامش و سلامت جسمی - روانی او را تامین کند. اما رفته‌رفته با متمدن‌شدن و روی‌آوردن به زندگی ماشینی، انسان‌ها ناخواسته با طبیعت قهر کرده و مسایل و گرفتاری‌های زیادی را برای خود به وجود آوردند.
\n\n
در سطح جهانی، سلامتی افراد بشر به‌عنوان یک شاخص برای شرایط محیط زیست طبیعی و موفقیت توسعه پایدار به‌کار می‌رود. چنین توسعه‌ای بدون جمعیت سالم ممکن نیست. اعلامیه سازمان ملل در محیط و توسعه بیان می‌کند: «انسان‌ها در مرکز نگرانی برای توسعه پایدار قرار دارند. آنها حق یک زندگی سالم و با بهره‌وری در توازن با طبیعت را دارند.»
\n\n
انواع بیماری‌های جسمی و روانی، افسردگی، انزوای روحی، عصبیت‌ها و...، مولود این قطع ارتباط است. کمبود اکسیژن را شاید بتوان یکی از مهمترین عوامل کج‌خلقی‌ها دانست. هر چه شهرها بزرگ تر می‌شوند بر جمعیت نیز افزوده می‌شود. این روند باعث می‌گردد تعداد خانه‌ها بیشتر و البته کوچکتر شود. خانه‌های کوچکی که گنجایش داشتن باغچه کوچکی را نیز ندارند. بنابراین شهرنشینان، روز‌به‌روز از طبیعت فاصله گرفته، برای تامین رفاه خانواده مجبور به کار و تلاش بیشتر می‌شوند. اوقات فراغت کمتری داشته و به دنبال آن خستگی روحی و جسمی نیز افزایش می‌یابد.
\n\n
مبین کرباسی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی بوشهر و فعال مدنی در این‌باره می‌گوید: عمدتا دو مقوله کلی را می‌توان دلیل کج‌خلقی‌ها و عصبانیت‌های رفتاری در شهروندان امروزی دانست: یکی نوع چیدمان و مبلمان شهری است. در بوشهر مخصوصا به‌علت نداشتن دید بلند‌مدت در ساخت خیابان‌ها و همچنین داشتن یک تعصب گاها بی‌دلیل نسبت به حفظ نماهای قدیمی یا همان بافت قدیمی شهر، مانع از گسترش و به اصطلاح به‌روز‌شدن محیط‌های شهری شده است . در حالی که می‌توان با حفظ قسمتی از شهر، مثلا ( چهار محل) به‌عنوان نماد بقیه را نمای مدرن و متناسب با نیاز‌های امروز و آینده باز‌سازی کرد. کما اینکه در تمام کشور‌های پیشرفته جهان، این یک عمر عادی محسوب می‌شود. مهمترین مشکلات به و‌جود‌آمده ناشی از این مساله، ترافیکی است که بار روانی منفی زیادی را بر رانندگان و حتی عابرین پیاده ایجاد می‌کند که تصادف‌های مداوم پیامد این مساله است و این خود باعث ایجاد ناهنجاری‌های زیادی می‌شود.
\n\n
شاید دومین دلیل این مساله را بتوان به فرهنگ راهنمایی و رانندگی نسبت داد. اصولا اولین قدم در جوامع متمدن از اینجا شروع می‌شود. این که شهروندان با ملزم دانستن خود به پایبندی به این قوانین و ارتباط آن با زندگی شخصی قانونمدار بودن را به عنوان یک عادت مثبت در مناسبات زندگی خود به کار می‌گیرند. این نگرش در سطح کلان ضمن این که خیلی از درگیری‌های جامعه را کاهش می‌دهد، موضوع رعایت حقوق شخصی افراد نیز در دید کلان این امر به عینیت می‌پیوندد. عدم این خصیصه دومین دلیل وجود رفتار‌های نابهنجار و تند در جامعه می‌شود.
\n\n
بنابراین در حالت کلی می‌توان گفت که سعی انسان برای کشف رازهای جهان اطراف خود و دستیابی به علوم مختلف در واقع تلاش برای رسیدن به امکاناتی بوده است که با استفاده از آنها بتواند به رفاه و آسایش بیشتری دست پیدا کند. هر چند که در سایه پیشرفت تکنولوژی، زندگی بسیار آسانتر از گذشته گردیده اما بی‌شک مشکلات عدیده‌ای را نیز به همراه داشته است.
\n\n
انسان به‌طور ذاتی و درونی، نیازمند طبیعت و جلوه‌های آن است. از همین رو کارشناسان معتقدند که انسان متمدن شهرنشین، باید تسلیم شده و با تجدید رابطه با طبیعت به رنج تحمیلی خود پایان دهد.
\nدر كنار همه اين ها ميتوان به عواملی همچون مشكلات اقتصادی شهروندان كه البته با مسايل سياسی عجين شده است و نيز تزريق بيش از حد و غيرضروری اخبار مربوط به جنگ و خشونت به جامعه نيز اشاره كرد كه تاثير روانی زيادی را بر افراد تحميل كرده است.
\n\n
*ماهنامه فکر شهر ـ شماره پنجم
\n\n
\n
